Viêm hang vị dạ dày là gì?
Viêm hang vị dạ dày đặc trưng bởi một tổn thương sưng tấy và trợt hoặc loét thậm chí là xuất huyết tại niêm mạc hang vị, nguyên nhân thường là rối loạn hệ miễn dịch, nhiễm khuẩn Hp, căng thẳng thường xuyên, sử dụng nhiều rượu bia, thuốc lá,…. Bệnh thường gây ra những triệu chứng khó chịu, gây đau đớn cho bệnh nhân, gây ợ hơi, ợ chua và khó tiêu, rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên bạn không nên quá lo lắng vì đây không phải là một bệnh lí nguy hiểm. Chỉ cần bạn biết kết hợp thuốc và biện pháp ăn uống, sinh hoạt thì bệnh sẽ được đẩy lùi nhanh thôi.
Cách xây dựng chế độ ăn cho bệnh nhân viêm hang vị
Dạ dày là nơi thường xuyên tiếp xúc với thức ăn và nồng độ acid cao. Do đó việc lành lại của các tổn thương trên niêm mạc dạ dày tương đối lâu. Thời gian lành lại của mỗi người là khác nhau ở mỗi người khác nhau, bởi sự lành lại nhanh hay chậm sẽ được quyết định rất lớn bởi chế độ ăn uống.
Một số loại thức ăn bạn nên ăn và một số loại thức ăn bạn nên kiêng trong quá trình điều trị viêm hang dị dạ dày. Những loại thức ăn có lợi cho vết thương tại dạ dày là những loại có thể bổ sung nhiều vitamin và ít kích thích dạ dày bài tiết acid, dễ tiêu. Còn những loại thức ăn nên kiêng nhìn chung là những loại thức ăn khó tiêu hóa, làm trầm trọng hơn các triệu chứng khó tiêu, buồn nôn, khiến dạ dày co bóp nhiều để tiêu hóa càng làm tăng tổn thương cho vùng viêm do tiếp xúc liên tục với nồng độ acid cao trong dạ dày.
Như vậy để có được chế độ ăn uống có lợi cho bệnh viêm hang vị dạ dày, bạn cần tự mình xây dựng chế độ ăn uống hợp lí. Trong đó bạn cần liệt kê những loại thức ăn nên ăn và không nên ăn, rồi lựa chọn ra các món ăn cho một bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng và ngon miệng, điều này không chỉ giúp bạn lành bệnh sớm mà còn ngăn ngừa những đợt tái phát xa hơn của bệnh. Để có chế độ ăn khoa học, bạn nên thực hiện các lưu ý cho bữa ăn như sau:
- Ăn uống đủ bữa và khoa học, không quá no cũng không đói, bạn nên ăn đúng giờ, đúng bữa, có thể chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày
- Trong quá trình ăn, bạn nên ăn chậm , từ từ, nhai kĩ trước khi nuốt để làm giảm khối lượng công việc cho dạ dày.
- Mỗi tuần có thể ăn từ 2 đến 3 bữa cháo.
- Giữ tinh thần thoải mái, bình tĩnh khi ăn uống
- Duy trì chế độ sinh hoạt ngủ nghỉ đúng giờ, không nên thức khuya
- Ăn chín uống sôi, nên ăn các loại thức ăn mềm, dễ tiêu
- Tránh tuyệt đối các chất kích thích như đồ uống có ga, rượu, bia, thuốc lá.
Viêm hang vị dạ dày nên ăn gì?
Thực phẩm giàu đạm
Đạm rất dễ được tiêu hóa tại dạ dày và lưu trong thời gian trung bình tại dạ dày. Thức ăn giàu protein làm giảm thời gian tiếp xúc với acid dịch vị của tổn thương, chúng không hề để tại cảm giác khó tiêu cho người bệnh nên sẽ mang lại cảm giác dễ chịu hơn. Việc bổ sung đạm sẽ cung cấp một lượng lớn acid amin và protein để tăng cường cơ chế làm lành niêm mạc dạ dày. Tuy nhiên bạn cần lựa chọn loại thực phẩm phù hợp vì nếu quá giàu đạm thì gây ra tác dụng ngược lại, thậm chí còn có thể gây hại cho dạ dày.
Những thực phẩm nên được chọn là thịt nạc, cá, trứng, sữa, đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành.
Tìm hiểu thêm: Viêm Loét dạ dày – Tá tràng: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa
Thực phẩm giàu tinh bột
Tinh bột là loại thực phẩm dễ tiêu nhất trong 3 loại chất dinh dưỡng mà con người thường xuyên sử dụng. Tinh bột tồn tại trong dạ dày một thời gian ngắn, kích thích dạ dày tiết lượng acid dịch vị thấp. Đồng thời tinh bột cung cấp một lượng glucose lớn cho cơ thể – đây là thành phần sản sinh năng lượng cho mọi hoạt động cơ thể, ngoài ra chính chúng cũng có thể biến đổi tạo thành acid amin – cấu thành nên phân tử protein hoàn chỉnh cho cơ thể trong trường hợp cơ thể bị thiếu nguyên liệu cho protein – acid amin. Vậy nên người bệnh nên thường xuyên bổ sung tinh bột trong bữa ăn gồm các loại như cơm, cháo, bánh mì,… Những loại thực phẩm giàu tinh bột nên được có ở các bữa ăn trong ngày, nhất là vào buổi sáng, vừa giúp cung cấp năng lượng, vừa bảo vệ được vùng tổn thương tại niêm mạc.
Rau củ quả giàu vitamin
Rau củ quả giàu vitamin vừa cung cấp chất xơ, vừa cung cấp vitamin cho cơ thể. Đồng thời những thực phẩm này cũng hạn chế kích ứng niêm mạc dạ dày, hạn chế kích thích tiết acid dịch vị giúp giảm đau khi ăn uống. Chúng đi qua dạ dày nhanh chóng và kích thích tăng nhẹ nhu động ruột, nên cũng không gây ra chướng bụng cho người bệnh. Cùng với lượng lớn vitamin cung cấp, rau củ quả được đánh giá là thực phẩm có lợi cho tiêu hóa và hấp thu, có lợi cho sức khỏe con người, đẩy nhanh quá trình lành vết thương, liền sẹo và lên da non.
Tuy nhiên bạn nên chọn những loại rau củ quả phù hợp.. Đối với rau, nên chọn loại còn non và mềm. Đối với quả, nên chọn những loại vừa chín, không hoặc hạn chế vị chua. Bạn có thể chọn những loại rau củ quả như sau: củ cải, rau ngót, rau cải, rau xà lách, các loại quả có vị ngọt và ít chua như nho, táo, ổi, đồng thời nên tránh các loại quả như cam, quýt, bưởi, cà ghém, dưa muối, súp lơ xanh, cải bắp,…
Thực phẩm giàu chất béo tốt
Chất béo tương đối khó tiêu đối với hệ tiêu hóa, tuy nhiên thiếu hụt tuyệt đối chất béo cũng gây thiếu chất béo có lợi trong cơ thể. Dầu thực vật cung cấp chất béo tương đối dễ tiêu nên có thể hạn chế được nhược điểm gây đầy chướng bụng nói chung. Dầu thực vật còn tạo ra cảm giác ngon miệng khi ăn uống. Một số loại chất béo khác như omega – 3 cần thiết cho sự phát triển của thần kinh, tế bào thị giác và hoạt động chức năng của những cơ quan này. Các thực phẩm chứa chất béo có lợi nên ăn như: dầu thực vật, dầu cá, dầu oliu, hạt hạnh nhân, hạt óc chó,…
Uống nhiều nước
Nước giúp làm loãng acid dịch vị, làm sạch acid lại nơi tổn thương trên niêm mạc nên giảm thời gian và mức độ tiếp xúc của vết loét với acid, do đó làm giảm tổn thương và tạo điều kiện cho vết loét nhanh lành. Bạn nên uống khoảng 1,5 lít đến 2 lít nước mỗi ngày.
Sữa chua
Sữa chua có độ acid nhẹ, đồng thời giúp tăng cường chức năng của hệ tiêu hóa, giảm tình trạng đau bụng, đầy bụng khó tiêu ở bệnh nhân viêm hang vị dạ dày. Không nên dùng sữa chua khi đói mà nên ăn ngay trước bữa ăn.
Hoa quả giàu chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa giúp ngăn chặn tổn thương niêm mạc hang vị bởi các yếu tố gây oxy hóa có sẵn trong thức ăn, trong các loại thuốc và chất kích thích đi vào và chứa đựng trong dạ dày. Do đó ngăn ngừa tổn thương tiến triển và tạo điều kiện cho các tổn thương mau lành. Chất chống oxy hóa còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của tổn thương như các biến chứng ác tính, xuất huyết tiêu hóa,… Những loại quả giàu chất chống oxy là ổi, dứa, cam, quýt,… tuy nhiên bạn chỉ nên ăn những loại quả có vị ngọt và ít chua.
Viêm hang vị dạ dày nên kiêng ăn gì?
Đồ uống có cồn, chất kích thích
Chất kích thích và đồ uống có cồn là những chất rất dễ gây tổn thương cho dạ dày. Chúng không chỉ tác động lên lớp bảo vệ niêm mạc dạ dày bằng cách làm mỏng lớp kiềm nhầy, thậm chí là ức chế tiết kiềm nhầy, tạo điều kiện cho acid dịch vị tấn công trực tiếp vào niêm mạc. Chúng còn gây kích ứng trực tiếp niêm mạc được tiêu hóa khi tiếp xúc, là nguồn chất oxy hóa dồi dào để làm tăng tổn thương gây loét nặng thêm. Do đó bạn nên kiêng tuyệt đối những chất này trong thời gian điều trị viêm hang vị dạ dày. Nếu tổn thương đã lành lại, bạn cũng cần hạn chế đến mức thấp nhất lượng đồ uống có cồn và chất kích thích sử dụng.
Tìm hiểu thêm: Bệnh đau dạ dày: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị
Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ
Đây là những loại thực phẩm giàu chất béo no, chúng sẽ khiến cho đường tiêu hóa trở nên “ trì trệ” vì để tiêu hóa được hết chúng, cơ thể cần tốn rất nhiều năng lượng, chúng sẽ lưu rất lâu ở đường tiêu hóa. Dầu mỡ cần có 1 lượng lớn muối mật để tách chúng thành những giọt mỡ nhỏ li ti, trước khi biến đổi chúng thành các thành phần đơn giản hơn, thân nước hơn và dễ hấp thụ hơn. Do đó khi ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ sẽ kích thích acid dịch vị tiết ra nhiều và kéo dài. Các tôn thương viêm tại niêm mạc dạ dày gia tăng thời gian tiếp xúc với acid sẽ vừa gây ra cẩm giác đau đớn mệt mỏi, vừa tăng cường tình trạng tổn thương, mở rộng và sâu vết thương, và tất nhiên là sẽ lâu lành lại.
Thực phẩm cay nóng
Tất cả các bệnh liên quan đến tổn thương niêm mạc dạ dày đều cần kiêng thực phẩm có tính chất cay nóng. Điều này đã được nhắc nhở rất nhiều trong cộng động, bao gồm cả những người không có và có bệnh về dạ dày tá tràng. Có thể nói đây là loại thực phẩm có khả năng kích thích mạnh niêm mạc, đặc biệt là những nơi dễ bị tổn thương như ổ viêm loét. Vậy nên khi ăn những loại thực phẩm này thường xuyên, nếu chưa bị loét thì khả năng bị loét là rất cao, nếu đã bị loét rồi thì sẽ khó lành lại nhanh chóng, để lại cảm giác khó chịu, ợ hơi ợ chua cho người bệnh. Đối với những người có bệnh viêm hang vị dạ dày, nên kiêng tuyệt đối thực phẩm cay nóng như ớt, hạt tiêu, sa tế, gừng, …
Đồ ăn tái
Khi hang vị dạ dày bị viêm, vùng tổn thương này hầu như không được bảo vệ bởi các yếu tố miễn dịch của cơ thể. Đồng thời lưu lượng máu tới đây cũng thấp nên bạch cầu ít có cơ hội xâm nhập tại đây. Với hàng rào phòng vệ kém như vậy cộng thêm lượng acid hàng ngày hàng giờ phá hủy niêm mạc dạ dày, đây chính là điều kiện lí tưởng cho những vi khuẩn có khả năng kháng acid dịch vị xâm nhập và trú ẩn tại các vùng viêm, gây ra tổn thương nặng hơn. Thậm chí chúng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm khôn lường. Đồ ăn tái còn có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy cho người bệnh
Thực phẩm chứa nhiều acid
Thực phẩm giàu acid chính là 1 nguồn acid bổ sung thêm cho acid dịch vị. Khi dạ dày thực hiện hoạt động co bóp nhào trộn thức ăn, vùng viêm hang vị không chỉ phải tiếp xúc với acid dịch vị mà chúng còn bị ảnh hưởng xấu bởi acid từ thực phẩm đưa từ ngoài vào. Những thực phẩm chứa nhiều acid cần phải tránh như đồ chua, chanh, cam , quýt chua, chanh leo, dứa, dưa muối, cà muối, …
Tìm hiểu thêm: 10 THUỐC CHỮA DẠ DÀY NHANH VÀ HIỆU QUẢ NHẤT [BÁC SĨ KHUYÊN DÙNG]
bài viết cung cấp nhiều chia sẻ bổ ích.