Trĩ (hay còn gọi là lòi dom) là căn bệnh thường gặp trong cuộc sống hiện đại ngày nay, nhất là với những người có thói quen hay công việc phải ngồi nhiều, ít vận động. Ở người bị trĩ, cường độ co giãn của đám rối tĩnh mạch xung quanh vùng hậu môn và trực tràng quá mức so với bình thường gây nên sưng hay viêm và phình tĩnh mạch. Từ đó gây nên đau rát ở vùng hậu môn mỗi khi đi vệ sinh, ngồi, đi lại,… làm ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, cùng với nguy cơ nhiều biến chứng liên quan có thể xảy ra như: chảy máu, viêm nhiễm búi trĩ, viêm nhiễm phụ khoa,…
Đối với bệnh nhân trĩ ở cấp độ 3 hay 4, sưng đau nhiều, lở loét vùng hậu môn hay chảy máu, bạn cần đến ngay trung tâm y tế gần nhất để được điều trị thích hợp bằng thuốc hay mổ. Còn với những trường hợp nhẹ, trĩ ở cấp độ 1 và 2, khi trĩ mới mới chỉ gây ngứa và khó chịu khi vận động, đi vệ sinh thì bạn hoàn toàn có thể tự chữa trị ở nhà. Tự điều trị ở nhà nên kết hợp giữa chế độ ăn uống, luyện tập với các phương pháp giảm đau, chống viêm: dùng thuốc, sử dụng các bài thuốc nam hay vật lý trị liệu. Trong đó, phương pháp đơn giản và hiệu quả được nhiều người áp dụng là sử dụng bài thuốc nam. Bài viết này sẽ gợi ý cho bạn một số cách chữa trĩ bằng lá vông – loại cây quen thuộc, dễ kiếm.
Tác dụng chữa trĩ (lòi dom) của lá vông
Cây vông, hay còn gọi là cây vông nem, hải đồng bì, thích đồng bì, có tên khoa học là Erythrina orientalis thuộc họ Fabaceae. Cây vông dễ sinh trưởng ở nhiều vùng có khí hậu nhiệt đới, ví dụ như các nước Đông Nam Á: Việt Nam, Lào, Campuchia,… Thuộc loài cây thân gỗ, chiều cao có thể lên đến 10m. Trên thân và cành cây có gai nhỏ, lá mọc theo kiểu so le, chùm hoa màu đỏ, quả màu màu đen tương tự quả họ đậu.
Theo các nghiên cứu, tác dụng dược lý của lá vông bao gồm:
- Ức chế thần kinh trung ương: giúp giảm đau, an thần, dễ buồn ngủ, hạ sốt và hạ huyết áp.
- Tăng co bóp cơ: cơ hậu môn, cơ chân, trực tràng.
Do đó, sử dụng lá vông trong điều trị trĩ nhằm mục đích giảm đau, giảm hiện tượng viêm (sưng, nóng, đỏ, đau), co thắt búi trĩ nhỏ. Tác dụng này được y học cổ truyền áp dụng trong chữa trĩ phổ biến và dưới nhiều hình thức khác nhau (đắp ngoài hay dùng trong nấu ăn).
Xem thêm: [Sự thật] Lá bàng có tác dụng điều trị bệnh trĩ hay không? Cách dùng?
Cách dùng lá vông nem chữa bệnh trĩ (lòi dom)
Sử dụng trực tiếp lá vông chữa trĩ
Chuẩn bị: 2-3 lá vông nem tươi, không quá già và không quá non, lá không có sâu bệnh hay có những vết lốm đốm trắng.
Các bước thực hiện:
Rửa sạch lá vông, chú ý không làm rách, dập lá. Sau đó, ngâm lá vông trong nước muối trong khoảng 10-15 phút, để ráo nước.
Rửa sạch vùng hậu môn và xung quanh búi trĩ bằng nước muối loãng hay nước muối sinh lý 0,9%, rửa sạch tay.
Hơ lá vông trên lửa cho nóng nhẹ, rồi đắp nhẹ nhàng lên búi trĩ.
Giữ nguyên tư thế trong 3-5 phút.
Cách dùng này góp phần giảm sưng đau búi trĩ, đám rối tĩnh mạch bớt phù. Sử dụng mỗi ngày một lần 30 phút trước khi đi ngủ, sau 5-7 ngày búi trĩ sẽ nhỏ dần, cảm giác đau rát và khó chịu sẽ giảm rõ rệt.
Xem thêm: Mẹo các cách chữa trĩ bằng hạt gấc an toàn, đạt hiệu quả cao
Chữa trĩ bằng cách đắp lá vong nem và lá thầu dầu
Chuẩn bị:
- 5 lá vông nem.
- 5 lá thầu dầu tía.
Các bước thực hiện:
Rửa nhẹ nhàng hai loại lá rồi ngâm nước muối loãng trong khoảng 15 phút, để ráo.
Giã nát cả hai loại, sau đó dùng miếng vải mỏng bọc lại.
Hơ nóng phần lá đã giã trên, đắp lên vùng hậu môn bị trĩ sau khi đã vệ sinh sạch bằng nước muối.
Thực hiện một lần mỗi ngày 30 phút trước khi đi ngủ, đắp trong khoảng 3-5 phút. Sau 3-5 lần đắp, tình trạng bệnh sẽ cải thiện rõ rệt nhờ tác dụng của lá vông kết hợp với tính kháng khuẩn, chống viêm của thầu dầu tía. Ngoài bài thuốc kết hợp này, thầu dầu tía còn được sử dụng riêng lẻ lá hay hạt để chữa trĩ rất hiệu quả.
Bài thuốc từ lá vông và giấm cải thiện bệnh trĩ
Chuẩn bị:
- 7-9 lá vông nem lành lặn, không già quá hay còn non, không sâu bệnh hay lốm đốm những nốt trắng.
- 35-40ml giấm thanh.
Các bước thực hiện:
Đun sôi toàn bộ lượng giấm thanh trong dụng cụ sạch, để nguội.
Trong thời gian chờ giấm, rửa sạch lá vông bằng nước sạch, ngâm nước muối loãng và để ráo.
Dùng chày cối hay may xay để nghiền nát lá vông rồi cho giấm thanh vào nghiền tiếp đến khi thu được hỗn hợp sệt.
Đắp lớp mỏng hỗn hợp này lên vùng hậu môn bị trĩ, giữ nguyên tư thế trong 5-7 phút.
Thực hiện 2 ngày 1 lần, liên tục trong vòng 1 tuần sẽ thấy sự tiến triển rõ rệt: búi trĩ bớt sưng đau, nhỏ dần, các hoạt động dễ dàng hơn.
Kết hợp lá vông và rượu trắng chữa trĩ
Chuẩn bị:
- 100g lá vông tươi, lành lặn, không hư hỏng sâu bệnh.
- 500ml rượu trắng.
Các bước thực hiện:
Rửa sạch lá vông, ngâm trong nước muối loãng 15 phút rồi để ráo nước.
Cắt lá vông không quá nhỏ cũng không quá lớn, rộng khoảng 2-3cm.
Cho lá vông vào lọ thủy tinh hay lọ nhựa đã rửa sạch và để ráo, đổ rượu vào rồi nén nhẹ để lá vông ngập trong rượu.
Đậy kín lọ, ngâm trong vòng một tuần trong bóng tối.
Rửa sạch vùng hậu môn bị trĩ bằng nước muối loãng, dùng 20-25ml rượu ngâm lá vông thoa đều lên búi trĩ.
Sử dụng mỗi ngày một lần buổi tối trước khi ngủ, lặp lại trong vài ngày sẽ thấy tình hình viêm giảm dần.
Kết hợp lá sen và lá vông chữa trĩ
Chuẩn bị:
- Lá vông: 5 lá.
- Lá sen: 5 lá.
Các bước thực hiện:
Rửa sạch lá sen và lá vông bằng nước, ngâm nước muối loãng 15-20 phút rồi để ráo.
Sắc hai loại lá với 1 bát tô nước đến khi thu được một bát nước sắc.
Uống nước sắc lá vông và lá sen mỗi ngày đến khi có cải thiện, có thể sử dụng kèm với đắp lá vông tươi.
Sử dụng lá vông trong nấu ăn
Lá vông luộc: là món ăn đơn giản, dễ làm, lại thanh nhiệt, an thần, hỗ trợ trong chữa trĩ. Chỉ cần vài phút luộc lá vông với ít muối, vắt thêm chanh vào nước luộc bạn đã có ngay món ăn giải nhiệt, chữa trĩ trong ngày hè.
Lá vông xào trứng: phi thơm hành khô với chút dầu ăn, cho lá vông đã rửa sạch và ngâm muối vào, đảo đều. Đập thêm hai quả trứng, nêm mắm, muối, mì chính.
Lá vông xào thịt bò: Ướp thịt bò với tỏi, gừng, mắm, mì chính và tiêu, trộn đều ướp trong 5-10 phút. Phi tỏi thơm lên với một ít dầu ăn, cho thịt bò vào đảo đều đến đổi màu thì cho lá vông vào. Xào trong 2-3 phút, nêm thêm một ít mì chính và nước mắm.
Canh lá vông thịt băm: Cho vào nồi một ít dầu ăn, dầu nóng lên cho hành khô băm nhỏ vào, phi thơm hành. Thêm một ít nước mắm vào rồi cho vào nồi 2 tô nước cùng thịt băm. Nước sôi cho lá vông cắt nhỏ vào. Đợi lá vông chín thì tắt bếp, nêm mắm và mì chính vừa khẩu vị.
Ngoài ra, lá vông còn được sử dụng trong nhiều món ăn khác như nhộng tằm xào lá vông, canh chua lá vông, thịt trâu om lá vông,…
Một số lưu ý khi sử dụng lá vông chữa trĩ (lòi dom)
Các phương pháp này chỉ góp phần làm giảm sưng đau, viêm, thu nhỏ búi trĩ với các trường hợp trĩ cấp 1 và 2. Do chỉ làm giảm triệu chứng nên những trường hợp nặng gây lở loét, chảy máu,… bạn nên đến ngay trung tâm y tế để được tư vấn kịp thời và điều trị phù hợp với mức độ tiến triển của bệnh.
Trước khi sử dụng lá vông để hỗ trợ chữa trĩ, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước. Không nên phụ thuộc quá nhiều vào tác dụng của lá vông vì tình trạng bệnh bệnh còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố khác như chế độ ăn uống và luyện tập, thói quen sinh hoạt,…
Nồng độ hoạt chất có trong lá vông khá thấp nên cần sử dụng kiên trì trong thời gian dài, tác dụng không thể hiện ngay lập tức nhưng có hiệu quả lâu dài. Không nên sử dụng quá nhiều lá vông mỗi ngày để tránh tình trạng bệnh diễn biến xấu hay nhiễm độc do quá nhiều hoạt chất ngấm vào cơ thể.
Tuyệt đối không sử dụng nếu dị ứng với lá vông hay cần ngưng sử dụng khi có các dấu hiệu dị ứng: nổi ban đỏ, mẩn ngứa, sốt,…
Vệ sinh sạch vùng hậu môn và phụ khoa bằng nước muối hằng ngày, giữ khô thoáng và thay đồ lót hằng ngày. Điều này rất quan trọng trong quá trình điều trị trĩ và giảm thiểu nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa hay khiến tình trạng trĩ diễn biến xấu đi.
Liều lượng và thời gian sử dụng lá vông để chữa trị là khác nhau với mỗi người, do cơ địa mỗi người sẽ đáp ứng với hoạt chất trong lá vông khác nhau. Đồng thời, cách chế biến, sử dụng và địa chất vùng trồng lá vông cũng ảnh hưởng nhiều đến nồng độ hoạt chất và tác dụng của bài thuốc.
Thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống rất quan trọng trong điều trị trĩ:
Không nên sử dụng các chất kích thích, các chất gây nghiện hay các loại đồ ăn cay nóng, không tốt cho sức khỏe như rượu bia, thuốc lá, ma túy, cà phê, gà rán, khoai tây chiên,…
Ưu tiên sử dụng các thực phẩm chứa nhiều chất xơ như: mồng tơi, mướp, nghệ, diếp cá,…
Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày: bạn có thể rót nước vào các chai, để gần bàn học, bàn ăn, giường ngủ,… và tập uống nước bất cứ khi nào, chứ không cần đợi khát mới uống. Vì khi cơ thể cảm thấy khát, có nghĩa là cơ thể đang thiếu nước.
Không nhịn đi vệ sinh: đây là nguyên nhân phổ biến gây trĩ. Nên tập thói quen đi vệ sinh vào khung giờ cố định, tốt nhất là vào buổi sáng sớm, sau khi đánh răng rửa mặt xong.
Nên thực hiện chế độ luyện tập phù hợp: Với nhân viên văn phòng, nên đứng đứng dậy đi lại hay vận động 5-10 phút mỗi 1 tiếng ngồi làm việc. Tập thói quen vận động, chơi một loại thể thao nào đó mỗi ngày.
Bài viết trên đây là một số cách sử dụng lá vông để chữa trĩ. Không những đắp ngoài, sắc nước uống, lá vông còn chế biến được nhiều món ăn ngon trong gia đình nhằm hỗ trợ điều trị trĩ hay còn gọi là lòi dom. Đây là phương pháp chữa trĩ vừa đơn giản, hiệu quả lại vừa kinh tế, được áp dụng rộng rãi trong đông y. Mong rằng bài viết mang đến cho bạn những thông tin hữu ích!
, co thắt búi trĩ nhỏ.){kind=link}