Nếu bạn đang là đối tượng phơi nhiễm HIV cần tiến hành xét nghiệm HIV để có hướng giải quyết đúng đắn. Tuy nhiên với những xét nghiệm thông thường sẽ mất khá nhiều thời gian. Điều này gây ra tâm lý hoang mang, lo lắng cho bạn. Ngày nay, phương pháp test nhanh HIV đang được nhiều người lựa chọn vì cho kết quả nhanh chóng. Bài viết sau đây sẽ cho bạn cái nhìn tổng quan về phương pháp test nhanh HIV.
Test nhanh HIV là gì ?
Test nhanh HIV chính là phương phát phát hiện kháng thể. Chúng thường cho kết quả sau 20 – 30 phút. Người xét nghiệm sẽ không mất nhiều thời gian chờ đợi kết quả. Người tham gia xét nghiệm chỉ cần lấy một mẫu máu nhỏ ở đầu ngón tay hoặc dịch trong miệng để tiến hành xét nghiệm. Nếu cho ra kết quả dương tính thì phải tiến hành xét nghiệm khác để khẳng định lại.
Xem thêm: [CHIA SẺ] Hướng dẫn cách sử dụng thiết bị xét nghiệm HIV tại nhà
Đối tượng nào nên test HIV?
HIV sẽ có 3 con đường lây lan là đường máu, đường tình dục và lây từ mẹ sang con. Vì thế nếu bạn thuộc 1 trong số đối tượng sau đây sẽ phải làm xét nghiệm HIV:
- Có quan hệ tình dục không an toàn – không sử dụng bao cao su hay sử dụng bao cao su không đúng cách với người không phải vợ, chồng bạn. Kể cả quan hệ đồng giới qua đường hậu môn.
- Có quan hệ tình dục không an toàn với người tiêm chích ma túy.
- Có tiêm chích ma túy và dùng chung bơm tiêm với người nhiễm HIV.
- Nhận máu từ người nhiễm HIV, hoặc dùng chung dao cạo râu, dụng cụ xăm hình với người nhiễm HIV
Việc xét nghiệm nhanh HIV sẽ giúp bạn phát hiện sớm và quản lý tốt bệnh của mình. Điều này sẽ giúp bạn chủ động để tránh lây nhiễm cho người khác.
Xem thêm: Quan hệ với người nhiễm HIV cần có những biện pháp gì để phòng tránh?
Các kết quả thường gặp khi test nhanh HIV
Khi xét nghiệm nhanh HIV bạn sẽ nhận được kết quả sau khoảng 20 phút. Chúng sẽ cho ra 3 kết quả: âm tính, dương tính, không xác định.
Âm tính
Khi kết quả test nhanh hiển thị 1 vạch. Khi trả về kết quả này nghĩa là trong người bạn không mang virus HIV. Cũng có trường hợp âm tính giả là chưa phát hiện được virus do số lượng kháng thể chưa đủ.
Dương tính
Khi trong cơ thể của bạn sản sinh đủ số lượng kháng thể thì kết quả sẽ trả về 2 vạch. Tuy nhiên cũng có trường hợp dương tính giả. Đó là khi có sai sót trong quá trình làm test, nhầm lẫn các mẫu test. Khi người làm xét nghiệm mắc các bệnh như lao, xơ gan, suy gan,… cũng có thể cho kết quả sai lệch. Nếu trả về kết quả dương tính bạn có thể đến cơ sở y tế để kiểm tra lại.
Không xác định
Khi kết quả trả về không có vạch nào cũng có thể hiểu là chưa xác định được virus trong cơ thể. Tuy nhiên kết quả chưa rõ ràng, cần tiến hành lại.
Test nhanh HIV có cho kết quả chính xác không?
Liệu rằng test nhanh HIV chỉ với 15 – 20 phút có cho ra kết quả chính xác không? Theo kết quả được nghiên cứu thì những kĩ thuật test nhanh HIV có độ tin cậy đến 99%. Tuy nhiên việc tiến hành test phải đảm bảo đúng quy trình, đúng thời gian. Khi tiến hành trong giai đoạn cửa sổ – là giai đoạn từ khi phơi nhiễm với virus cho đến khi xác định được HIV bằng các xét nghiệm thì kết quả có thể không đáng tin cậy.
Thời gian xét nghiệm HIV cho kết quả chính xác nhất
Test nhanh HIV là kĩ thuật phát hiện kháng thể ( là loại protein cơ thể sản xuất ra khi tiếp xúc với virus). Kết quả chỉ đúng nếu xét nghiệm được tiến hành sau khi cơ thể đã sản xuất đủ kháng thể.
Trong 2 tuần đầu chưa có sự sản sinh của kháng thể. Cơ thể bắt đầu sản xuất kháng thể từ tuần thứ 3 tiếp xúc với virus. Hầu hết trong giai đoạn từ 23 – 90 ngày sau khi nhiễm bệnh có thể phát hiện được kháng nguyên.
Tuy nhiên giai đoạn cửa sổ có thể kéo dài trong khoảng 3 – 8 tuần. Trong giai đoạn này mặc dù cơ thể mang virus nhưng không có biểu hiện, cũng không phát hiện được virus. Người nhiễm HIV trong giai đoạn này vẫn lây lan virus nếu quan hệ tình dục không an toàn hoặc truyền máu cho người khác. Nếu nghi ngờ mình bị lây nhiễm HIV nhưng kết quả âm tính trong “giai đoạn cửa sổ” thì vẫn phải thực hiện các biện pháp an toàn, tránh lây lan cho người khác.
Việc xét nghiệm HIV sẽ cho kết quả tin cậy đến 95% khi tiến hành trong khoảng 2 – 3 tháng. Và hầu hết bệnh nhân phát hiện được nhiễm virus sau dưới 5 tháng phơi nhiễm. Chỉ còn rất ít trường hợp phát hiện nhiễm HIV sau khoảng vài năm phơi nhiễm.
Quy trình chuẩn khi test nhanh DETERMINE HIV 1/2
Test nhanh DETERMINE HIV 1/2 được dành cho những đối tượng nghi ngờ nhiễm HIV và hoàn toàn tự nguyện.
Test nhanh Determine HIV nhằm xác định kháng thể kháng nguyên của virus HIV 1/2 dựa vào nguyên lý sắc ký miễn dịch in vitro. Mẫu bệnh phẩm sẽ được bác sĩ Huyết học hoặc kỹ thuật viên khoa Huyết học – Truyền máu tiến hành lấy và làm xét nghiệm. Quy trình được tiến hành như sau:
- Chuẩn bị mẫu bệnh phẩm: Mẫu bệnh phẩm là huyết thanh hoặc huyết tương của bệnh nhân. Lấy khoảng 2 ml máu tĩnh mạch vào ống serum hoặc EDTA, sau đó cho vào máy ly tâm, quay 5 – 10 phút. Trước khi tiến hành test phải để mẫu ổn định ở nhiệt độ phòng khoảng 15 phút. Mẫu bệnh phẩm phải điền chính xác thông tin của bệnh nhân.
- Điền thông tin bệnh nhân vào phiếu xét nghiệm.
- Chuẩn bị que test: Tiến hành ghi tên và mã bệnh nhân vào vùng viết mã. Sau đó tháo bỏ tấm bảo vệ bên ngoài và đặt que thử lên mặt phẳng khô sạch
- Tiến hành test: Nhỏ khoảng 50 µl mẫu bệnh phẩm vào đúng vị trí đặt mẫu trên que test. Đợi khoảng 15 phút.
- Đọc kết quả: Lưu ý đọc kết quả sau khoảng 15 phút và chỉ đọc trong vòng 60 phút.
Que thử phải đảm bảo chất lượng: Phải xuất hiện vạch control, vạch này không bị chuyển qua màu đỏ hoặc màu hồng. Nếu có bất thường về chất lượng que thử phải tiến hành lại
Trả kết quả âm tính nếu chỉ xuất hiện 1 vạch màu hồng ở khu vực contron. Còn nếu có thêm 1 vạch ở vùng patient thì trả về kết quả “dương tính”. Lúc này cần làm bổ sung Serodia HIV, tiến hành tách mẫu và gửi khẳng định.
Test nhanh HIV cho kết quả dương tính phải làm sao?
Giai đoạn tiềm tàng ( không biểu hiện triệu chứng) của HIV có thể kéo dài lên đến 10 năm hoặc thậm chí dài hơn. Vì vậy nếu bạn tránh tâm lý hoang mang, lo lắng hay mặc kệ căn bệnh này. Bạn cần chuẩn bị tâm lý tích cực và xác định sống chung với căn bệnh này. Điều bạn cần làm lúc này là:
Đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và có biện pháp điều trị sớm nhất
Tuân thủ lịch trình dùng thuốc khi điều trị, dùng thuốc đều đặn, không tự ý bỏ thuốc
Thường xuyên kiểm tra và điều trị sớm các bệnh do suy giảm miễn dịch, đặc biệt là các bệnh lây qua đường tình dục
Chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh an toàn, tránh lây nhiễm cho người khác
Khi bạn thực hiện các biện pháp điều trị sớm và có lối sống lành mạnh thì tuổi thọ sẽ được kéo dài. Hãy chủ động điều trị sớm để duy trì sức khỏe và sống có ích với xã hội. Ngoài ra điều trị sớm còn tiết kiệm được chi phí thuốc men, khám bệnh và nằm viện do các bệnh nhiễm trùng nặng.
Trả lời một số câu hỏi thường gặp
Test nhanh 5 tuần có chính xác không?
Thời gian cửa sổ có thể kéo dài 3 – 8 tuần. Vì thế test nhanh sau 5 tuần phơi nhiễm có thể chưa cho kết quả chính xác. Có những trường hợp sẽ cho ra âm tính giả vì chưa phát hiện được kháng thể.
Test nhanh 12 tuần có chính xác không?
Test nhanh virus sẽ cho kết quả chính xác sau 2 – 3 tháng. Vì thế khi bạn test nhanh virus HIV sau 12 tuần phơi nhiễm sẽ cho kết quả tin cậy lên đến 99 %
3 tháng âm tính đã yên tâm chưa?
Có tới 99% được phát hiện nhiễm HIV sau < 5 tháng phơi nhiễm. Tuy nhiên vẫn còn lại 1 số ít trường hợp được phát hiện rất muộn.
